با آغاز مرحله دوم طرح کالابرگ الکترونیک، دولت تلاش کرده تا با حذف نیاز به پرداخت نقدی از جیب خانوارها، اجرای این طرح را بهبود ببخشد؛ طرحی که طبق گزارش‌ها، در اسفندماه توانسته حدود ۲ درصد از تورم را مهار کند. اما پرسش‌هایی درباره آینده یارانه نقدی، میزان اثرگذاری بر معیشت مردم و حق انتخاب خانوارها در میان است.
نخستین‌بار در سال ۱۴۰۱ به طور جدی مطرح شد و پس از آزمون و خطاهای مکرر، نهایتاً در دولت سیزدهم اجرا شد. در این طرح، به دهک‌های یک تا سه درآمدی ماهانه ۵۰۰ هزار تومان و به دهک‌های چهارتا هفت، ۳۵۰ هزار تومان اعتبار برای خرید ۱۱ قلم کالای اساسی تخصیص می‌یابد. این اعتبار تنها در فروشگاه‌های طرف قرارداد و برای کالاهایی خاص قابل‌استفاده است.
با آغاز مرحله دوم طرح کالابرگ الکترونیک، واریز اعتبار برای دهک‌های درآمدی چهارتا هفت از روز سه‌شنبه ۲۷فروردین‌ماه آغاز شده است.
روش استفاده از کالابرگ به این صورت است که متقاضی کارت بانکی که به اسم سرپرست خانوار است و در آن یارانه نقدی واریز می شود را بر می دارد و به یکی از فروشگاه های مجری طرح مراجعه کرده و در آن فروشگاه از بین کالاهای مشمول طرح انتخاب کنند که هنگام پرداخت به صندوق دار گفته شود که می خواهید از اعتبار کالابرگ استفاده کنید. صندوق داربارکد را اسکن و از متقاضی می خواهد که کارت بکشید و بخشی از هزینه را با منابع نقدی خودش پرداخت کند و ما بقی از اعتبار یارانه ماه بعد کسر شود. در رسیدی که فروشگاه ارائه می کند سهم هر کدام مشخص شده است.
اما با اجرای مرحله دوم طرح کالابرگ الکترونیک شرایط کمی متفاوت است .یکی از تفاوت ها این است که در مرحله دوم نیازی به پرداخت بخشی از پول از جیب فرد نیست.
احد رستمی، مدیرکل دفتر اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت تعاون،کار در این باره با اشاره به اینکه کل اعتبار خانوارها به حساب سرپرست خانوار شارژ می شود, نیازی به پرداخت از جیب خانوار نیست گفت: به ازای هر فرد در دهک های اول تا سوم ۵۰۰هزار تومان و دهک های چهارم تا هفتم ۳۵۰هزار تومان در اعتبار سرپرست خانوار شارژ شده است که می توانند با مراجعه به فروشگاه اقدام به خرید کنند و نیازی به پرداخت به جیب آنها نیست. یعنی بحث تشویق به خرید انجام نشده است.
وی در پاسخ به اینکه فضای دسترسی برای همه مردم وجود دارد یا خیر؟ پاسخ داد: حدود ۱۲ هزارفروشگاه زنجیره ای و ۲۳۰هزار فروشگاه خرد در کل استان های کشور و در سطح روستاها در این طرح وارد شده اند و خانوارها می توانند با مراجعه به فروشگاه ها کالای خود را خریداری کنند.۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج، گوشت سفید و قرمز و۳قلم گروه لبنیات شامل شیر, پنیر و ماست و تخم مرغ و ۵قلم شامل روغن مایع، ماکارونی ، برنج و قند و شکر است.
رستمی درباره اینکه طرح کالابرگ با هدف کنترل تورم و امنیت غذایی مردم انجام شد، چقدر نزدیک به این دو هدف مهم می دانید افزود:ارزیابی برای سال جدید باید صورت گیرد. اما سال گذشته که طرح اجرا شد, مرکز پژوهش های مجلس که گزارشی را ارائه کردند,طبق داده هایی که از روی بودجه خانوار مرکز آمار محاسبه کرده بودند, تحمین زده بودند که حدود ۸درصد باعث بهبود تغذیه مردم شده است. طرحی که ازسال جاری یعنی حدوداً‌از ۱۲اسفند ماه شروع شد, از شهریور ماه امکان دسترسی به داده ها وجود دارد که ببینیم تا چند درصد روی تغذیه مردم تأثیر داشته است.
مطابق آماری که وزیر جهاد و کشاورزی اعلام کرده بودند, اجرای این طرح در اسفند حدود ۲درصد در کنترل تورم اثر داشته است .میانگین تورم ماهانه تورم حدود ۳درصد است,اگر حوزه اقلام غذایی بتواند تا حدود ۲درصد تورم را کنترل کند, نتیجه قابل توجهی است و این تجربه می تواند روی سایر کالاها استفاده کنیم
