سازهای نو برای تأمین مالی
علیرضا وحدتپور، معاون اقتصادی و سرمایهگذاری شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، در گفتوگو با تیمچه، از مأموریت این معاونت نوپا میگوید: «فعالیت رسمی ما حدود چهار ماه است که آغاز شده. تمرکز اصلی، ایجاد مسیرهای مالی نوین با استفاده از ظرفیتهای قانون جهش تولید دانشبنیان، بهویژه ماده ۱۱ آن است که فرصت بینظیری برای همکاری صنایع بزرگ با شرکتهای فناور فراهم کرده است.»
سرمایهگذاری به جای مالیات
وحدتپور سازوکار این ماده قانونی را تشریح میکند:
صنایع بزرگ میتوانند بخشی از مالیات خود را – به جای پرداخت به دولت – به صورت اعتبار مالیاتی، در شرکتهای دانشبنیان یا زیرساختهای پارکهای علم و فناوری سرمایهگذاری کنند.
شرایط صنایع:
-
دارایی معادل حداقل یکسیام سرمایه صندوق پژوهش و فناوری کشور
-
یا پذیرفتهشده در بورس
«این یک راهکار برد‑برد است: صنعت از مالیات معاف میشود و در عین حال به نوآوری کمک میکند، و شرکتهای دانشبنیان به سرمایه کلان دسترسی پیدا میکنند.»
همکاری با شبکه وسیع مالی کشور
این معاونت برای هدایت سرمایهها، پایگاه وسیعی از شریکهای مالی ایجاد کرده است:
✅ ۱۱ صندوق پژوهش و فناوری
✅ صندوق خطرپذیر فولاد مبارکه (MSD)
✅ صندوق سرمایهگذاری هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس (CVC)
«هدف از این تفاهمنامهها، تبدیل اعتبارات مالیاتی و سرمایههای صنعتی به قراردادهای اجرایی و تزریق سرمایه نقدی به شرکتهای مستقر در شهرک است.»
نمونه موفق: همکاری با فولاد مبارکه
میزان قرارداد: بیش از ۵,۰۰۰ میلیارد تومان (۵ همت)
تعداد شرکتهای سرمایهپذیر: ۱۶ شرکت فناور
سازهکار: خرید ۳۰ تا ۵۰ درصد از سهام شرکتها پس از ارزشگذاری جامع (داراییهای مشهود و نامشهود)
«فولاد مبارکه علاوه بر سرمایهگذاری مستقیم، ۱۰۰ میلیارد تومان برای احداث کارگاه و آزمایشگاه پیشرفته در شهرک هزینه میکند تا زیرساخت فناوری را توسعه دهد.»
راهحل نوین: تأمین مالی جمعی
در کنار جذب سرمایه کلان، شهرک از تأمین مالی خرد نیز غافل نبوده است.
دو سکوی فعال کرادفاندینگ در شهرک، پروژههای شرکتهای دانشبنیان را از طریق جذب سرمایه مردمی پیش میبرند.
«در این روش، مردم با مبالغ مختلف در پروژههای فناورانه سرمایهگذاری میکنند و سود تضمینشده دریافت میکنند. این مدل، هم سرمایهگذاری در نوآوری را مردمی میکند و هم منابع مالی ارزشمندی برای شرکتها فراهم میآورد.»
مسیر رشد کامل: از ایده تا بازار جهانی
حمایت شهرک تنها به تأمین مالی محدود نمیشود، بلکه مسیر کامل رشد شرکتها را پوشش میدهد:
| مرحله | محل استقرار | مدت زمان | هدف اصلی |
|---|---|---|---|
| ۱. پرورش ایده | هسته رشد | ۶ ماه | تبدیل ایده به نمونه اولیه |
| ۲. رشد و تجاریسازی | مرکز رشد | ۳ سال | توسعه محصول و ورود به بازار |
| ۳. بلوغ و توسعه | پارک فناوری | نامحدود | توسعه بازار و صادرات |
خدمات همراه: آموزش تخصصی، مشاوره، دسترسی به آزمایشگاه، خدمات حقوقی، حمایت از ثبت اختراع و همراهی برای حضور در نمایشگاههای بینالمللی.
گسترش به بازارهای جهانی
یکی از محورهای اصلی معاونت، توسعه صادرات است.
در حال حاضر: محصولات ۷ شرکت فناور شهرک، از طریق ۵ کارگزار صادراتی، به بازار کشورهای هدف صادر میشود.
پذیرش ریسک، شرط لازم موفقیت
وحدتپور در پایان با اشاره به ذات پرریسک فعالیتهای فناورانه تأکید کرد:
«در دنیا از هر ۱۰ ایده، تنها ۲ مورد به موفقیت کامل میرسد. اما ارزش افزوده آن دو موفقیت، سرمایهگذاری روی همه ۱۰ ایده را توجیه میکند. ما در شهرک اصفهان این ریسکپذیری را پذیرفتهایم. مسیر نوآوری از تجربه و شکست میگذرد، و اگر حمایت نکنیم، حتی آن دو موفقیت ارزشمند نیز حاصل نمیشود.»
شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با این نگاه جامع و سازوکارهای عملیاتی نوین، نهتنها یک مرکز رشد، که یک «اکوسیستم کامل نوآوری» را طراحی کرده که میتواند الگویی برای کل کشور باشد.