چالش‌های اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان؛ از آموزش تا نظارت

مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان با هدف بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش اتلاف حرارتی در ساختمان‌ها تدوین شده است، اما پس از سال‌ها از ابلاغ آن، هنوز به‌صورت کامل اجرایی نشده است.

مهدی شاکران کارشناس مسکن مهم‌ترین موانع اجرای این مبحث را کیفیت پایین آموزش‌ها، نبود سیاست‌های تشویقی و تنبیهی، و پیچیدگی مقررات بیان میکند.

🔹 مهم‌ترین چالش‌های اجرای مبحث ۱۹:

1️⃣ آموزش ناکارآمد:

• دوره‌های آموزشی بیشتر تئوریک هستند و راهکارهای عملی ارائه نمی‌شود.

• مهندسان صرفاً برای اخذ پروانه اشتغال در این دوره‌ها شرکت می‌کنند.

2️⃣ نبود نظارت جدی:

• شهرداری‌ها و سازمان‌های نظارتی الزامات مبحث ۱۹ را در پایان‌کار بررسی نمی‌کنند.

• سیاست‌های تشویقی (مانند تخفیف عوارض) یا تنبیهی (مانند جریمه) برای سازندگان وجود ندارد.

3️⃣ مقررات پیچیده و تغییرات مکرر:

• ویرایش‌های متعدد مبحث ۱۹ باعث سردرگمی مهندسان شده است.

• سازندگان به دلیل رکود مسکن و هزینه‌های بالا، تمایلی به رعایت الزامات انرژی ندارند.

🔹 راهکارهای پیشنهادی:

✅ صدور شناسنامه فنی ساختمان:

• درج میزان اتلاف انرژی ساختمان در شناسنامه فنی و تأثیر آن بر قیمت‌گذاری.

• افزایش انگیزه سازندگان برای استفاده از مصالح بهینه‌سازی انرژی.

✅ اصلاح سیستم آموزش:

• برگزاری دوره‌های عملی و کاربردی به جای آموزش‌های صرفاً تئوری.

• استفاده از اساتید مجرب در حوزه اجرای مبحث ۱۹.

✅ سیاست‌گذاری مناسب:

• اعمال تخفیف عوارض برای ساختمان‌های کم‌مصرف.

• جریمه سازندگان متخلف و نظارت دقیق‌تر بر اجرای مقررات.

مهدی شاکران، کارشناس مسکن:
“تا زمانی که سیاست‌های تشویقی و تنبیهی برای اجرای مبحث ۱۹ وجود نداشته باشد، سازندگان انگیزه‌ای برای رعایت آن نخواهند داشت. صدور شناسنامه فنی ساختمان می‌تواند خریداران را به انتخاب ساختمان‌های کم‌مصرف ترغیب کند.”